Bioerosol gözegçiligi köplenç bioaerosollar diýlip atlandyrylýan howadaky biologiki bölejikleri ölçemek we seljermek prosesi. Bu bölejikler bakteriýalar, wiruslar, kömelekler, polenler we tozan ýa-da galyndy sporalary ýaly beýleki organiki materiallary öz içine alyp biler. Bioerosol gözegçiliginiň maksady bu bölejikleriň howadaky konsentrasiýasyna baha bermek, saglyga bolup biljek töwekgelçiliklere baha bermek we hassahanalar, barlaghanalar, önümçilik gurşawy we hatda açyk howada dürli şertlerde daşky gurşawyň howpsuzlygyny üpjün etmekdir.
Bioaerosol gözegçiliginiň esasy komponentleri:
Ectionüze çykarmak usullary: Bioaerosollar adatça dürli nusga alma usullary we seljeriş usullary arkaly ýüze çykarylýar. Bular aşakdakylary öz içine alyp biler:
1.Howa nusgalary: Derňew üçin howa nusgalaryny ýygnaýan enjamlar, köplenç süzgüçleri, täsir ediş plitalaryny ýa-da suwuk esasly ulgamlary ulanýarlar.
2.Medeniýet esasly usullar: Collectedygnanan nusgalar, mikroorganizmleri kesgitlemek üçin laboratoriýada ösdürilip ýetişdirilýär.
3.Molekulýar usullar: Bulara patogenlerden belli bir DNK ýa-da RNK kesgitlemek üçin PCR (Polimeraza zynjyr reaksiýasy) girip biler.
4.Optiki we şekillendiriş usullary: Käbir ösen usullar bioerosollary ýüze çykarmak üçin ýeňil ýaýramagy ýa-da floresan ulanýar.
Saglyk täsiri: Bioerosollar bilen baglanyşykly esasy alada, esasanam çagalar, garrylar ýa-da immun ulgamy bozulan adamlarda dem alyş meselelerine, allergiki täsirlere ýa-da ýokançlyklara sebäp bolmak mümkinçiligi. Bu bölejiklere gözegçilik etmek, has ýokary töwekgelçilikli hassahanalar ýa-da ýapyk ýerler ýaly sazlamalarda möhümdir.
Düzgünleşdiriji ülňüler: Köp ýurtda belli bir gurşawda, esasanam saglygy goraýyş, senagat we oba hojalygynda bioerosollaryň rugsat berilýän derejeleri barada görkezmeler we düzgünler bar. Bu ülňüler işçileri, näsaglary we giň halky goramagy maksat edinýär.
Goýmalar:
1.Içerdäki howanyň hili: Bioerosol gözegçiligi iş ýerlerinde, mekdeplerde we öýlerde howanyň hilini üpjün etmäge kömek edýär, esasanam galyndy ýa-da kömelek ösmegine meýilli şertlerde.
2.Fectionokanç gözegçiligi: Keselhanalar we saglygy goraýyş edaralary ýokançlygyň öňüni almak üçin zerur bolan bakteriýalar we wiruslar ýaly howa arkaly ýüze çykýan patogenleriň ýaýramagyny yzarlamak we gözegçilikde saklamak üçin bioerosol gözegçiligini ulanýarlar.
3.Daşky gurşawa gözegçilik: Oba hojalygynda ýa-da azyk önümçiliginde bioaerosol gözegçiligi ekinlere, mallara ýa-da azyk howpsuzlygyna täsir edip biljek oba hojalygynyň tozanlarynyň, bakteriýalarynyň ýa-da kömelekleriň ýaýramagyna gözegçilik edip biler.
Bioaerosol gözegçiliginiň peýdalary:
Umuman alanyňda, bioerosol gözegçiligi howanyň hilini saklamak we howadan zyýanly biologiki serişdeler sebäpli döreýän saglyk meseleleriniň öňüni almak üçin möhüm guraldyr.