Ama-aerosols nama-bioaerosols kokubili yizinhlayiya ezilengiswe emoyeni, kodwa ahluke kakhulu ekwakhekeni kwawo, umsuka, kanye nemithelela yawo. Ukuqonda lo mehluko kubalulekile emikhakheni efana nesayensi yezemvelo, ezempilo yomphakathi, nenhlanzeko yezimboni.
Iyini i-Aerosol?
I-aerosol ingxube yezinhlayiya eziqinile noma amaconsi awuketshezi alenga kugesi. Lezi zinhlayiya zingahluka ngosayizi ukusuka kuma-nanometer ambalwa kuya kuma-micrometer ambalwa. Ama-aerosol atholakala yonke indawo emkhathini futhi angaba ngokwemvelo noma enziwe umuntu.
Izibonelo zama-Aerosols
Ama-Aerosol Emvelo: Uthuli, usawoti wasolwandle, umlotha wentaba-mlilo, kanye nempova.
Anthropogenic Aerosols: Ukukhishwa kwezinto ezimotweni, izinqubo zezimboni, kanye nokushiswa kwezibaseli ezimbiwa phansi.
Izici ze-Aerosols
Ukwakheka: Ama-aerosols angaba nezinhlobonhlobo zezinto, okuhlanganisa ikhabhoni, ama-sulfate, ama-nitrate, nezinsimbi.
Umthelela Emvelweni: Ama-aerosols athonya isimo sezulu ngokusabalalisa noma ukumunca ukukhanya kwelanga futhi asebenze njengamafu okujiya.
Imiphumela Yezempilo: Ngokuya ngosayizi nokwakheka kwawo, ama-aerosol angangena ohlelweni lokuphefumula, abangele izinkinga zempilo ezifana nesifuba somoya, ukucinana kwemigudu yokuphefumula, noma izinkinga zenhliziyo nemithambo yegazi.
Iyini i-Bioaerosol?
I-bioaerosol wuhlobo lwe-aerosol equkethe izinto eziphilayo. Lokhu kufaka phakathi ama-microorganisms (amabhaktheriya, amagciwane, nesikhunta), izingcezu zezinto eziphilayo (impova, izinhlamvu, namaseli esikhumba), kanye nemikhiqizo ekhiqizwayo (i-endotoxins noma i-mycotoxins). Ama-Bioaerosols angavela emithonjeni yemvelo noma emisebenzini yabantu.
Izibonelo ze-Bioaerosols
Imithombo Yemvelo: Ukukhishwa kwezitshalo, ukuphazamiseka kwenhlabathi, kanye nezinqubo zamagciwane.
Imithombo Ethonywe Abantu: Imisebenzi yezolimo, ukuphathwa kukadoti, nezindawo zokunakekelwa kwezempilo.
Izici ze-Bioaerosols
Ukwakheka: Ama-Bioaerosols angokwemvelo futhi angase aphathe izinto eziphilayo noma izinto eziphilayo ezikwazi ukubangela izifo noma ukungezwani komzimba nezinto ezithile.
Umthelela Empilweni: Angadlulisela izifo (isb, isifo sofuba noma umkhuhlane), abangele ukungezwani komzimba (isb., i-hay fever), futhi abhebhethekise izimo zokuphefumula.
Indima Yezemvelo: Ama-Bioaerosols angaba negalelo ekugibeleni izakhi zamabhayisikili kanye nokuhlakazeka kwe-microbial kuma-ecosystem.
Umehluko Obalulekile
Isici | I-aerosol | I-bioaerosol |
Ukwakheka | Izinhlayiya ze-inorganic noma eziphilayo | Izinto eziphilayo (eziphilayo noma ezifile) |
Umsuka | Imvelo (isb., uthuli) noma i-anthropogenic | Imvelo noma ehlobene nomsebenzi webhayoloji |
Umthelela Wezempilo | Imiphumela yokuphefumula neyenhliziyo | Ukudluliswa kwezifo, i-allergies |
Iqhaza Lezemvelo | Ukulawulwa kwesimo sezulu | Ukuhlakazeka kwe-Microbial, umthelela we-ecosystem |
Izicelo kanye Nemiphumela
Ama-aerosol
Ama-aerosol acwaningwa kabanzi ngendima yawo kusayensi yesimo sezulu, njengoba ethinta ibhalansi yemisebe yoMhlaba kanye nokwakheka kwamafu. Ukuqapha ama-aerosol nakho kubalulekile ekulawuleni izinga lomoya ezindaweni zasemadolobheni nezimboni.
Ama-bioaerosols
Ama-Bioaerosols abalulekile ku-epidemiology nempilo yomphakathi ngenxa yamandla awo okusabalalisa izifo ezithathelwanayo. Ezimweni zezolimo nezezimboni, ukulawula ama-bioaerosol kusiza ukunciphisa ubungozi kubasebenzi nakubantu abaseduze.
Isiphetho
Nakuba kokubili ama-aerosol nama-bioaerosols kuyizinhlayiya ezihamba emoyeni, ukwakheka kwazo okuhlukile kanye nemiphumela kudinga izindlela ezikhethekile zokutadisha nokuphatha. Ama-aerosols athinta ngokuyinhloko izinqubo zemvelo nezomkhathi, kanti ama-bioaerosols anemithelela eqondile yezempilo kanye ne-biological ecosystem. Ukuqonda lo mehluko kuvumela ukuncishiswa okungcono kwemiphumela yabo emibi kanye nokwenza kahle kwezindima zabo ezinhlelweni zemvelo.